02/12/2021. Susana López Abella (Chantada, Lugo, 1967) é secretaria xeral de Igualdade da Xunta de Galicia dende 2011. Participou no curso de formación continua sobre violencia de xénero organizado polo Colexio de Procuradores de Vigo cunha intervención sobre o papel da administración na atención ás vítimas. Galicia será a segunda comunidade autónoma que inclúa a violencia dixital na súa norma sobre violencia de xénero e considéraa moi importante: “Ademais da violencia física, moitas vítimas sofren violencia psicolóxica a través das novas tecnoloxías, máis sutil pero igual de prexudicial e devastadora para mulleres e mulleres. os seus fillos”.
Que tipo de melloras se fan coa inclusión da violencia dixital na norma sobre violencia de xénero e que aportará ás vítimas?
Considera violencia de xénero todo acto contra as mulleres cometido, instigado ou agravado polo uso das novas tecnoloxías como Internet, redes sociais, correo electrónico, etc. Que así se contemple nos instrumentos legais é moi importante para frear estes comportamentos. Detectamos que moitas usuarias dos nosos programas sufriron, ademais da violencia física, outro tipo de violencia máis sutil, pero tan prexudicial e devastadora para as mulleres e os seus fillos, como é a violencia psicolóxica que, en moitas ocasións, prodúcese a través das novas tecnoloxías. Unha das mulleres que atendemos recibía máis de 70 whatsapps diarios da súa ex-parella e agresor.
Algúns delitos de violencia dixital, como o roubo de identidade ou a extorsión, son coñecidos pero como se pensa concienciar sobre outros que o son menos?
É moi importante realizar campañas de concienciación e sensibilización e ofrecer formación e información en todos os ámbitos, pero a educación é, sen dúbida, fundamental. Na Xunta levamos varios anos colaborando coa Fundación Pantallas Amigas para ofrecer programas en centros educativos e entidades locais, como, por exemplo, 10 razóns para non practicar sexting, dirixidos aos máis novos.
Que papel xogan os procuradores nun proceso xudicial de violencia de xénero?
Son parte fundamental para reforzar a asistencia xurídica ás vítimas, porque a procura é unha solución engadida para reequilibrar unha complicada situación de vulnerabilidade. Os procuradores son representantes técnicos nos xulgados que contribúen a paliar a dobre revitimización á que poden verse sometidas as mulleres.
Como beneficia ás vítimas que os fiscais sexan formados neste tema?
A formación dos diferentes axentes implicados nos casos de violencia de xénero é fundamental para ofrecer a mellor atención posible ás vítimas. É necesario que se amplíe a formación especializada para evitar a chamada vitimización secundaria, o medo a non ser creída e, polo tanto, retirar a denuncia e/ou volver co agresor.
Como traballa a secretaria xeral da Igualdade contra a violencia de xénero?
Traballamos en colaboración con diferentes entidades en programas enfocados á sensibilización, prevención e, por suposto, intervención. Contamos con recursos de atención directa como a Rede de Centros de Información á Muller, 84 en toda Galicia, que conta con persoal especializado. Tamén poñemos a disposición das vítimas e dos seus fillos refuxios que, aínda que somos conscientes de que non é o recurso máis desexable, en ocasións resulta inevitable que sexa a muller a que teña que abandonar a súa casa polo risco que sofre.
Con que recursos dispón para a atención integral ás vítimas?
Contamos co Centro de Recuperación Integral de Mulleres que sofren violencia de xénero (CRI) e os centros de información á muller (CIM), de titularidade municipal e cofinanciados pola Concellería de Emprego e Igualdade. Estes centros teñen polo menos un avogado e un psicólogo. Tamén ofrecemos axudas económicas e programas de inserción laboral, moi valorados polas persoas usuarias porque as mulleres poden volver ao traballo. A independencia económica e o emprego son unha saída necesaria para deixar atrás unha situación de violencia.
Podería avanzar algún novo proxecto?
Imos impulsar o proxecto Fénix para traballar cos maltratadores de menores, xa que hai que romper o ciclo da violencia porque, se non, converteranse en adultos violentos. Este proxecto estase a desenvolver en Lugo e A Coruña e queremos implantalo en toda Galicia o vindeiro ano. Tamén contamos coa Fundación Meniños cun programa de atención a mulleres e adolescentes que sufriron agresións sexuais e estamos creando catro centros de atención 24 horas, un por provincia.
